Czym jest pracoholizm?
Pracoholizm jest formą uzależnienia psychicznego polegającego na wewnętrznej, obsesyjnej potrzebie i przymusie ciągłego wykonywania pracy przy jednoczesnym zaniedbywaniu innych czynności, a także snu, odpoczynku i często rodziny. Pracoholizm można interpretować jako ucieczkę od pewnych spraw, przykrywkę uzależnieniową.
Jakie są rodzaje pracoholizmu?
Istnieje kilka klasyfikacji typów pracoholików, z których największą popularnością cieszą się klasyfikacja Spence i Robbins oraz klasyfikacja Bryana Robbinsona. Spence i Robbins wyróżniają sześć typów pracoholików: entuzjastę pracy, pracoholika uzależnionego, entuzjastycznego, niezaangażowanego, zrelaksowanego oraz rozczarowanego. Robbinson natomiast podzielił pracoholików na cztery rodzaje: nieugiętego, bulimicznego, delektującego się pracą oraz z deficytem uwagi.
Jakie są konsekwencje pracoholizmu?
„U każdego to może być coś innego” – odpowiada Barbara Pastuszek – Lipińska, psycholog i psychoterapeuta – „niektórzy wyniszczają się fizycznie, inni psychicznie.” Konsekwencje wszelkich zaburzeń zależą także ściśle od środowiska, w jakim funkcjonuje uzależniona jednostka, i stopnia, w jakim udziela ono jej wsparcia. Pracoholicy są grupą najbardziej narażoną na doświadczenie wypalenia zawodowego. Długotrwałe przeciążenie pracą odbija się także na zdrowiu i przyczynia do powstawania wielu chorób.
Czy pracoholizm można leczyć?
„Jeśli ktoś wszedł w mechanizm uzależnienia, to w nim zostaje” – odpowiada psycholog. Zawsze można jednak starać się zminimalizować jego negatywne skutki. Terapia bazuje na pokazywaniu klientowi innych, alternatywnych sposobów spędzania czasu w miejsce wykonywania pracy. „Czego ja doświadczam, kiedy jestem sam ze sobą i nie pracuję? Czego mi brak?”. Istotne w terapii pracoholizmu są techniki związane z uważnością i skupieniem na „tu i teraz”.
Na podstawie wywiadu z Barbarą Pastuszek – Lipińską, rozmawiała Monika Paderewska.