Terapia akceptacji i zaangażowania
To podejście psychoterapeutyczne zakłada poprawę funkcjonowania pacjenta zachodzi dzięki terapii umożliwiającej pełne zaangażowanie we własne życie zgodne z wyznawaną hierarchią wartości. Podstawowym jej celem jest zwiększenie psychologicznej elastyczności dzięki doskonaleniu umiejętności świadomego bycia „tu i teraz”. „Bardzo często przyjęcie tego, co nas w życiu spotyka, a następnie zaangażowanie się w zmianę jest kluczowe do tego, aby mogła nastąpić jakakolwiek zmiana” – opowiada Barbara Pastuszek – Lipińska, psycholog i psychoterapeuta poznawczo – behawioralny. Rolą terapeuty jest wskazywanie pewnych technik, sposobów radzenia sobie i postrzegania świata. „Podstawą tego wszystkiego jest akceptacja” – podkreśla psycholog – „to kluczowa umiejętność, która pozwala wyjść z błędnego koła i pójść dalej.”
Terapia oparta na uważności
Terapia uważności, inaczej zwana terapią mindfulness, polega na maksymalnym skupieniu na chwili obecnej. Jest jedną z najskuteczniejszych metod stosowanych w leczeniu depresji, ponieważ pomaga zatrzymać wybieganie myślami poza teraźniejszość, co sprzyja powstawaniu negatywnych przekonań dotyczących zarówno wspomnień z własnej przeszłości, jak i nadchodzącej przyszłości. Zwracanie uwagi na to, co się dzieje w danym momencie jest bardzo ważną praktyką, pozwalającą cieszyć się daną chwilą, konkretną relacją, odczuwać smak, korzystać ze zmysłów, a także zauważać sygnały wysyłane przez nasze ciało. „Jak myjesz naczynia, myj naczynia” – pół żartem, pół serio podsumowuje Barbara Pastuszek – Lipińska.
DBT, czyli terapia dialektyczno – behawioralna
„Głównym zadaniem DBT jest nauczenie pacjentów tego, czego nie nauczyli się jako dzieci” – tłumaczy psycholog – „część moich pacjentów dorastała w środowisku, w którym powszechny był brak zgody na konkretne uczucia.” Terapia poznawczo – behawioralna, która przykłada wagę do ważności wszelkich emocji i uczuć oraz wiary w umiejętności, a także dobre chęci i starania pacjenta. Dialektyka, jako łączenie przeciwieństw, oznacza w tym przypadku łączenie nacisku na pełną akceptację pacjenta w jego autentyczności, przy jednoczesnym nacisku na zmianę nieadaptacyjnych aspektów jego zachowania i sposobu myślenia. Terapia polega, między innymi, na nauce technik oddychania i sposobów relaksacji. „Tu z kolei potrzeba bardzo dużej uważności ze strony psychoterapeuty” – podsumowuje psycholog.
Na podstawie wywiadu z Barbarą Pastuszek – Lipińską, rozmawiała Monika Paderewska.